Walka o swoje prawa

Rozmowa z Anną Jaśkiewicz, członkiem organizacji „NIC O NAS BEZ NAS”

- Pierwotnie miał to być wywiad z waszym przywódcą, osobą, która kieruje wasza grupą. Wszyscy mówili mi jednak, że nie macie szefa. Czy to prawda?
Anna Jaśkiewicz: To prawda. Nie mamy szefa, ani jak to nazwałeś „przywódcy”. Uważamy,  że ludzie wiele tracą wchodząc w relacje władzy. Dążymy do tego, aby każdy mieszkaniec Gdańska, który chce działać na rzecz rozwoju swojego miasta i poprawy obowiązującego w nim prawa poczuł, że ma siłę sprawczą, że może zmienić funkcjonowanie tego miasta, swojej dzielnicy bez oglądania się na jakichkolwiek „szefów”.

- Jak w takim razie funkcjonuje wasza organizacja? O co walczycie? Jakie są wasze cele?
Anna Jaśkiewicz: Zachęcanie mieszkańców do samoorganizacji i walki o swoje prawa jest naszym głównym celem. Impulsem do działania i zawiązania się Grupy Inicjatywnej „NIC O NAS BEZ NAS” była uchwała Rady Miasta Gdańska wprowadzającą zmiany w sposobie naliczania opłat za wynajem lokali komunalnych. Naszym celem jest doprowadzenie do uchylenie bądź zmiany tej uchwały. Zaczęliśmy od organizacji spotkań z mieszkańcami dzielnic, w których mieszkań komunalnych jest procentowo najwięcej. Szokująca wydała nam się niewiedza mieszkańców „komunałek” dotycząca zmian rozliczeń, które będą obowiązywały od przyszłego roku. Miasto podwyżkę nazwało „regulacją”, przyjęło uchwałę i zapomniało poinformować mieszkańców.

Problemem dla nas są nie tylko podejmowane przez radnych Gdańska uchwały. Ulec zmianie musi sam sposób podejmowania decyzji. Nie ma zgody na to, aby decyzje w sprawie mieszkańców zapadały bez konsultacji z nimi, bez jakiegokolwiek społecznego dialogu. Konieczne jest wypracowanie sposobu realnego konsultowania decyzji dotyczących mieszkańców Gdańska z nimi samymi. „Propagandowe przedstawienia”, które od czasu do czasu urządza pan prezydent Paweł Adamowicz nazywając je „konsultacjami społecznymi” to kpina.  Wierzymy ponadto, że demokracja to partycypacja, co oznacza, że to mieszkańcy miasta skupieni na przykład w radach dzielnic, które aktualnie są pozbawione jakichkolwiek realnych kompetencji, znają swoje realne potrzeby i potrafią nadać kierunek rozwoju miasta lepszy niż armia opłacanych za nasze pieniądze i funkcjonujących z nadania politycznego urzędników.

- Wasi przeciwnicy zarzucają wam, że umiecie tylko przerywać sesje Rady Miasta i protestować. Niektórzy podejrzewają, że jesteście inspirowani przez jakieś siły polityczne do walki z aktualną władzą. Jak odnosicie się do tych zarzutów?
Anna Jaśkiewicz: Przerwanie sesji Rady Miasta było według nas jedynym sposobem, aby władza zechciała nas zauważyć. Nie wiem jaka to miałaby być „siła polityczna”?. Radni PIS wnieśli przygotowany przez nas projekt uchwały, ale nawet uzasadniając go w debacie, wykazali się rażącą niekompetencją i nie wypunktowali ewidentnych przekłamań, jakie miały miejsce w wystąpieniu prezydenta Lisickiego. Nie jesteśmy przez nikogo inspirowani, a naszym celem nie jest wymiana jednej ekipy rządzącej na następną, tylko oddanie realnego wpływu mieszkańcom, na to, co dzieje się w mieście.  Decentralizacja władzy i realne uczestnictwo mieszkańców na przykład przy konstruowaniu budżetu to nie jest utopia tylko rozwiązanie, które już funkcjonuje i to nie tylko w tak odległym brazylijskim mieście Porto Allegre, większym kilkakrotnie od Warszawy.

- Gdańszczanie będą wybierali jesienią nowe władze miasta. Jak oceniacie aktualna współpracę z włodarzami? Czy według was potrzebna jest zmiana na najwyższych stanowiskach w mieście?
Anna Jaśkiewicz: Wrócę do tego, że sama wymiana jednej ekipy na następną nie rozwiązuje problemu, jakim jest brak mechanizmów dających wpływ mieszkańcom na sprawy w swoim mieście. Obecny upartyjniony samorząd przy tak skonstruowanej ordynacji jest polem do popisu dla partyjnych działaczy, a nie dla ludzi, którzy społecznie chcieliby działać na rzecz swojego najbliższego otoczenia.
Współpracy z włodarzami nie ma. Prezydent Adamowicz jedyne co potrafił zrobić, kiedy zaczęliśmy przychodzić na spotkania z mieszkańcami i zadawać niewygodne pytania, to je odwołać, tłumacząc się nowonarodzonym dzieckiem. Oczywiście to samo nowonarodzone dziecko, które uniemożliwia mu spotkanie się z mieszkańcami, nie przeszkodzi mu kandydować po raz kolejny na stanowisko prezydenta. Jeszcze raz powtórzę, że sama wymiana jednej ekipy na następną nie rozwiązuje problemu.  

- Przegraliście głosowanie w Radzie Miasta o zniesienie podwyżek opłat dla mieszkań komunalnych. Czy nadal będziecie walczyć o tą sprawę? Jakie będą wasze działania w najbliższym czasie?
Anna Jaśkiewicz: Oczywiście, dalej będziemy walczyć o zniesienie podwyżek. 2 lipca planujemy kolejne spotkanie z mieszkańcami, którzy chcą się włączyć w nasze działania.  Spotkanie odbędzie się wieczorem w byłym Browarze we Wrzeszczu. Do wyborów samorządowych będziemy proponować kolejne projekty uchwał oraz nagłaśniać postawę radnych głosujących nad nimi. Chcemy aby mieszkańcy zobaczyli żywych ludzi stojących za podwyżkami, aby zaczęli wywierać nacisk na radnych ze swoich dzielnic, aby zobaczyli, że to nie anonimowy radny Platformy Obywatelskiej głosował za podwyżkami ale na przykład pan Kaźmierczyk, Skwierawski, Tomasz Słodkowski, Arkadiusz Żukowski, czyli radni z Okręgu wyborczego nr 1 między innymi Brzeźno, Nowy Port, Letnica, Młyniska, Stogi (z Przeróbką), Olszynka, Rudniki, Orunia, Święty Wojciech, Lipce. To są dzielnice z dużą liczbą mieszkań komunalnych, których mieszkańcy od przyszłego roku będą musieli zmierzyć się z podwyżkami czynszów. Liczymy na to, że w czasie najbliższych wyborów samorządowych mieszkańcy będą bardziej świadomi jakie działania podejmują ich radni. Cały czas prowadzimy stronę internetową - niconasbeznas.pl, która służy nam jako platforma do komunikacji z mieszkańcami.
Rozmawiał Tomasz Wrzask
Fot. Patryk Zdrojewski